Mikrobiyoloji
Zika ile mücadelede Genetik Mühedisliği ürünleri sivrisinekler kullanılacak
Avrupa kıtasındaki ülkelerde ve Amerika’da Zika vakaları ve yerel olarak virüs aktarımları ile karşılaşılmakta. Bu durum hükümetleri daha ciddi tedbirler almaya itmekte. Özellikle hamile kadınların mikrosefali vakasına sahip bebekler dünyaya getirmesi Zika virüsünün en tedirgin edici sonuçlarından biri olmakla birlikte, Zika virüsünün vereceği zararların tam çerçevesi henüz netleşmiş değil.
Florida sivrisinek konusunda en problemli eyaletlerden biri olarak ön plana çıkmakta. Sivrisinekler ve Zika virüsü ile mücadelesinde ise genetik olarak değiştirilmiş sivrisinekleri kullanmak için son aşamaya gelmiş bulunmakta. FDA, Intrexon Crop firmasının geliştirdiği genetiği değiştirilmiş sivrisineklerin çevreye belirgin bir etkisinin olmayacağını açıkladı. Bu açıklamayı takiben Florida’da lokal yetkililer Amerika’da ilk lokal Zika bulaşının görüldüğünü bildirdiler. Sağlık yetkilileri 16 Zika vakasının Florida eyaletinde yerleşik sivrisinek populasyonları tarafından gerçekleştirildiği tespit edildi. Bunun yanı sıra Miami yakınlarında pek çok insanın Zika ile enfekte olmuş olabileceğinden dolayı havadan insektisit uygulamasını arttırdılar.
Intrexon Firmasının Oxitec birimi yıllardır sivrisineklerle bulaşan hastalıklarla mücadele için genetiği değiştirilmiş sivrisinekler üzerine çalışmakta. Yaptıkları çalışma ile virüsün vektörü olan Aedes aegypti türü sivrisineklerin erkeklerine dişilerle çiftleştiklerinde büyüyemeyen yumurtalar üretmesini sağlıyorlar. Böylece sivrisinek popülasyonu giderek küçülüyor.
Oxitec firması 8 kasımdaki genel seçimlerin geçmesini bekliyor. Bunun yanı sıra firma her ne kadar FDA onayını almış olsa dahi Florida halkından destek görüp görmeyeceği kesin değil. Genetiği Değiştirilmiş sivrisineklere karşı çıkanlardan biri “Bizi denek olarak kullanıyorlar, genetik olarak verimsiz yumurta oluşmasını sağlayan erkekler dişilerle çiftleşecek, dişiler ise yumurtlamak için yine insanlardan kan emecekler.” ( Dişi sivrisinekler yumurtalarını olgunlaştırmak ve yumurta içindeki larvaların gelişebilmesi için kan emerler.) Zika ile ilgili olarak küresel olarak mücadele çalışmaları yürüten Dünya Sağlık Örgütü ise sivrisineklerle farklı yöntemlerle mücadele etmek önemli bir konu olduğunun altını çiziyor.
Kaynaklar:
http://www.scientificamerican.com/article/u-s-one-step-closer-to-releasing-engineered-mosquito-to-fight-zika/ https://medium.com/turkce/her-yönüyle-zika-gerçeği-c2054d67d960#.2q0pszfae