Page 2 - BİOMEDYA SAYI 18
P. 2

02                    BİYOTEKNOLOJİ VE YAŞAM BİLİMLERİ GAZETESİ  Ocak - Şubat            2019       www.biomedya.com























                                                                          Dr. Manuel Serrano; "Biyolojik anlamda,
                                                                          yaşlandıkça daha iyiye giden hiçbir şey
                                                                          bilmiyorum."




                                                                        YAŞLANDIĞINIZI


                                                                        GÖSTEREN


                                                                        9 BİYOLOJİK ETMEN









        Serrano, “Yaşlanma Emareleri” adlı   bağışıklık sistemi hastalığı olan aplastik   Hücrelerin alınan besinleri düzgün bir   unsurlarından biri. Kök hücreler yoruluyor
        yeni yayımlanan araştırmayı yapan   anemi arasında ilişki kurdu. Ayrıca,   şekilde metabolize etme yeteneği ortadan   ve yenilenme fonksiyonlarını kaybediyor.
        doktorlardan biri. Yazar, araştırmalarının   telomerlerin ömrünü uzatan telomeraz   kaybolunca, şeker hastalığı gibi hastalıklar   Son yıllarda yapılan araştırmalar; kök
        sonucunda zaman geçtikçe vücudumuzda   adlı enzimin seviyelerini de artırmayı   ortaya çıkabiliyor. Yaşlanmayla birlikte   hücreleri gençleştirmenin, vücudun
        yaşanan bazı süreçleri listeledi.  başardı. Çalışmalarda, telomerlerin   başlayan şeker hastalığı bu nedenle sık   yaşlanmayı gösterme biçimini geriye
                                        ömrünü uzatmanın farelerin de ömrünü   görülüyor. Daha yaşlı vücutlar artık yenilen   çevirdiğini gösteriyor.
        Serrano’nun BBC'ye yaptığı açıklamaya   uzatabileceği görüldü.  her şeyi işleyemiyor.
        göre, "Bunlar kaçınılmaz faktörler. Yaşam                                                       9. HÜCRELERIN BIRBIRLERIYLE
        biçimi ve genetiğe bağlı olarak bazı   3. HÜCRE DAVRANIŞLARI ETKILENIYOR  6. MITOKONDRILERIN FAALIYETI   ILETIŞIMI SONA ERIYOR
        insanlarda daha çok, bazılarında da daha                        DURUYOR
        az görünür oluyor  ama mutlaka yaşanıyor.
        Aralarında insanların da bulunduğu memeli   Vücutlarımızda DNA ifadesi adı verilen              Hücreler sürekli birbirleriyle iletişim
        canlılarda yaşlanma emaresi olarak kabul   bir süreç yaşanıyor. Bu süreçte belirli   Mitokondri; hücrelere enerji sağlıyor, ancak   halinde, ancak bu kapasite zamanla
        edilen 9 faktör var.            bir hücredeki binlerce gen, hücrenin ne   yıllar geçtikçe etkinliklerini kaybediyor.   azalıyor. Bu da iltihaplanmada artışa yol
                                        yapacağını belirliyor. Örneğin hücrenin,   Mitokondrilerin iyi çalışmaması DNA'ya   açıyor ve "diyaloğun" önündeki sorunları
        1. DNA'DAKI HASAR BIRIKIYOR     bir deri hücresi mi yoksa bir beyin hücresi   zarar veriyor. Bazı çalışmalarda; mitokondri   büyütüyor. Sonuç olarak, patojenlerin
                                        mi olacağı böylelikle belirleniyor. Zaman   faaliyetini tamir etmenin, memelilerde   ve habis hücrelerin varlıklarına karşı
                                        ve yaşam biçimimiz bu talimatların   ömrü uzattığı sonucuna varıldı. Nature   duyarlılıklarını kaybediyor.
        DNA'mız hücreler arasında iletilen genetik   nasıl verildiğini etkiliyor. Bu nedenle   adlı bilim dergisinde yayımlanan bir
        kodumuz. Yaşlanmayla birlikte iletim   hücreler yapmaları gerekenden farklı   araştırmada; uzmanların farelerdeki   Serrano; yaşlanma süreciyle ilgili
        sürecindeki hatalar artıyor ve bu hatalar   davranabiliyorlar.  kırışıklıkları, mitokondrilerinin faaliyetlerini   çalışmaların, tıbbın organ ve dokulardaki
        hücrelerde birikiyor. Genetik istikrarsızlık                    yeniden başlatarak geriye çevirdiği iddia   bozulmayı yavaşlatacak yöntemler
        diye bilinen bu olay; özellikle DNA hataları,   4. HÜCRE YENILEME KAPASITEMIZI   edilmişti.     geliştirmesini sağlayabileceğini söylüyor.
        özel faaliyetleri bulunan hücrelerin   YITIRIYORUZ                                              Ayrıca, yaşlanma kaçınılmaz olsa da,
        üretildiği kök hücreleri etkilediğinde etkin                    7. HÜCRELER ZOMBIYE DÖNÜŞÜYOR   "sağlıklı yaşam biçimleriyle" etkilerinin
        oluyor. Genetik istikrarsızlık, kök hücrelerin                                                  azaltılabileceğini vurguluyor ve şöyle
        rolüne zarar verebiliyor. Hatalar biriktikçe,   Hücrelerimizdeki hasarlı unsurların             sözlerini bitiriyor;
        kanserli hücrelere bile dönüşebiliyor.  birikmesini önlemek için, vücutlarımız   Bir hücre aşırı hasar görünce, diğer hasarlı   "Bugünlerde yaşlı insanların hayatı on yıl
                                        sürekli olarak hücre stoğunu yenileme   hücrelerin üremesini önleyen bir araç   öncesine kıyasla daha müreffeh ve sağlıklı.
        2. KROMOZOMLAR YIPRANIYOR       kapasitesine sahip. Ancak bu kapasite   olma özelliğini kaybediyor. Bölünmeye   Yapabileceğimiz en iyi şey, yaşlandığımızda
                                        yaşlandıkça azalıyor. Daha sonra toksik   devam ediyor, ancak ölmüyor. Senescent   da hayatımızdan keyif almak."
                                        biyomoleküller işe yaramayan ya da   hücre diye bilinen bu hücreler zaman ve
        DNA zincirlerimizin ucunda      toksik proteinleri biriktirmeye başlıyor.   yaşlanmayla birlikte birikiyor. Farelerde
        kromozomlarımızı koruyan kapak benzeri   Bunların bazıları alzheimer ve parkinson   yapılar araştırmalarda; bu hücreleri yok   Kaynak: BBC
        yapılar var. Tıpkı, ayakkabı bağının ucundaki   hastalıklarıyla ve kataraktla ilişkilendiriliyor.  etmenin, yaşlanmanın bazı etkilerini
        plastik koruyucular gibi. Bunlara telomer                       ortadan kaldırdığı görüldü.
        deniyor. Yaşlandıkça bunlar yıpranıyor ve   5. HÜCRE METABOLIZMASI KONTROLÜ
        kromozomlar korumalarını kaybediyor.   YITIRIYOR                8. KÖK HÜCRELERIN ENERJISI BITIYOR
        Bu da yanlış bir şekilde kopyalanmaları
        anlamına geliyor ve sorunlara yol
        açabiliyor. Araştırmalar, telomerlerdeki   Zamanla hücreler, yağ ve şeker gibi   Yenilenme potansiyelindeki azalış,
        bozulma ile akciğer fibrozisi ve ağır bir   maddeleri işleme kapasitelerini kaybediyor.   yaşlanmanın en karakteristik
   1   2   3   4   5   6   7