Biomedya - Biyoteknoloji & Yaşam Bilimleri

Tek kullanımlık plastikler okyanuslarımızı kirletiyor ve deniz yaşamını öldürüyor. Bilim insanları, 2050 yılına kadar okyanusta ağırlık olarak balıktan daha fazla plastik olacağını tahmin ediyor. Bu istatistiki tahminlerin artmasından sonra, plastik atık sorununa ilişkin yeni yollar düşünülmeye başlandı. İngiltere’nin Sussex Üniversitesi’nden öğrenci Lucy Hughes, tek kullanımlık plastik atık sorununu sona erdirmek amacıyla balık atığı ve kırmızı alg kullanarak biyolojik olarak çözünebilir plastik üretti. “MarinaTex” isimli proje; biyolojik olarak parçalanabilen, esnek plastik benzeri bir ürün. MarinaTex, plastik torbalar ve gıda ambalajları gibi tek kullanımlık plastiklerin yerini alabilmesi için ideal görünüyor.

Lucy, geliştirdiği ürünle ilgili konuşmasında, “Yolculuğum plastik sorunla başlamadı. Balıkçılık endüstrisine bakarak başladı. Dünyada yıllık 50 milyon ton atık üretiliyor. Atıkların değeri olduğuna ve kaynakların yenilenebilir olduğuna inanıyordum” diyor.

Lucy, yerel bir balık işleme ve toptancı işletmesine giderek araştırmalarına başladı. Orada; tespit ettiği atıklar sakatat, kan, kabuklular ve kabuklu deniz ürünleri ekoskeletonlar (dış iskelet) ve balık derileri vb idi. Lucy, her atığın bileşimini ve potansiyelini anlamaya çalıştı. Araştırmalar sonucunda esneklik ve dayanıklılık sağlayan proteinleri nedeniyle balık derilerinin ve pullarının içlerinde en fazla potansiyele sahip olduğunu buldu. Eş zamanlı olarak organik bağlayıcıları araştırdı ve büyüyen biyoplastik hareketi / topluluğunu keşfetti. Açık kaynaklı çalışmalardan faydalanarak, kitosan (kabuklulardan) ve agar (kırmızı alglerden) dahil olmak üzere denizel farklı organik bağlayıcılarla denemeler yapmaya başladı. Ürünü ve işlemi geliştirmek için 100’den fazla farklı deney yapıldı. Ürün, biyolojik olarak parçalanabilen ve yarı saydam olduğundan en etkili alternatif uygulamalar ekmek poşeti ve sandviç paketine benzer tek kullanımlık plastikler olarak belirlendi.

Geleneksel plastiğe benzese de, aslında kırmızı alglerde bulunan doğal olarak oluşan bir madde olan agardan ve balık derisinden oluşuyor. Balık derisi, güçlü ancak esnek proteinler içerirken; agar (jel) malzemeyi bir araya getirmek için bağlayıcı / yapıştırıcı bir madde işlevinde. Her iki organik madde de, tamamen biyolojik olarak parçalanabilen bir biyoplastik oluşturmak üzere birleştirildi.

MarinaTex, 4-6 hafta sonra biyolojik olarak parçalanır, kompostlama (atıkların gübreye dönüştürülmesi) için uygun. Ürünü yapmak nispeten düşük teknoloji gerektiriyor ve fazla enerji istemiyor. Lucy’ye göre, bir Atlantik morina balığı bin 400 adet MarinaTex torbası yapmak için gereken kadar organik atık üretebilir. Ancak MarinaTex, organik malzemelerden yapılan ilk biyoçözünür ambalaj değil. Bu yılki Londra Maratonu’nda, İngiltere şirketi Skipping Rocks Labs, koşuculara deniz yosunlarından yapılan yenilenebilir enerji içecekleri ile hizmet vermişti.

Kaynaklar: CNet/ Women in Plastics / James Dyson Award / bilimma