Biyoteknoloji / Diğer
Anılara Yeni Bir Bakış
Bir anı her seferinde hatırlandığında, sinir hücreleri ve sinapslar arasında bağlantılar kurulur. Bu bağlantılar anılar ile tekrardan uyarılır. Böylece anılarımız ile sağlam bağlantılar kurarız. Yapılan yeni bir çalışma ile anıların nasıl şekillendiğine dair yeni bulgulara ulaşıldı.
Kolombiya Üniversitesi Tıp Merkezi ve Mortimer B. Zuckerman Akıl Beyin Davranışlar Enstitüsü’nden olan bir ekip tarafından yapılan çalışma, farelerde yeni oluşturulan beyin hücreleri (Yeni sinir hücrelerin entegre edilmesi olarak bilinen ve “Yetişkin nöröjenaz” olarak isimlendirilen bir metot ile bu çalışma yapılmıştır.) üzerinden yürütülmüştür. Ayrıca 2014 yılında Al Jazeera Türk'te yer alan habere göre, nörojenez oranları değiştirilerek hafızanın değişimi gözlemlenmiştir.
Dr. Attila Losonczy ; “ Bu yöntem denek hayvanlarının beyinlerinde yer alan yeni ve olgun sinir hücrelerin aktivitelerini karşılaştırmamıza imkan sundu. Bu bulguya göre ileride yetişkin nörojenaz sağlığı ve hastalıklarında bilgilerin keşfedilmesi hakkında bilgiler verebilir. ” şeklinde açıklamada bulundu.
Araştırmacılar bu çalışmada “dentat girus” bölgesini hedef aldılar. Bu bölge, çoğu yetişkin bireyde 30 yaş civarında başlayan, yaşla ilgili normal hafıza kaybından sorumlu bölgedir. Aynı zamanda bu bölge doğumdan sonra sinir hücrelerin büyüme gösterdiği ve yeni sinir hücrelerinin oluştuğu ender kısımlardandır. Bu çalışmada yeni oluşmuş hücrelerin kırmızı bir şekilde, hücrelerde sinirsel iletim olduğunda ise yeşil bir şekilde parlaması sağlandı. Ancak neden bu bölgede yeni sinir hücrelerin oluştuğunu yada sinir hücrelerinin yenilendiğini bilmediklerini belirtiyor Losonczy.
Daha önceki yapılan çalışmalarda, dentat girüs hücreleri beyinde bilinen ortamlar ile yeni ortamlar arasında bir ayrım yapabilmesinden sorumlu bir ayırma modelinden sorumlu olduğu bilinmekteydi. Bu işlem ile birlikte beyinde birbirine benzeyen durumları ve/veya yeni konumları hatırlamayı da sağlarmakta. Mazen Kheirbek, önceki araştırmalarda dentat giruste tek tek sinir hücrelerin ayrıntılı olarak görüntülenmesinde başarısız olunduğunu söylüyor. Araştırma ekibi, yaptıkları çalışma ile bu ayırımda başarı sağladı ve yetişkin doğan granül hücrelerinin komşuları olan olgun hücrelerden daha farklı hareket gösterdiğini belirledi. Bu kritik farkın iki hücre grupları arasındaki değişikliğe neden olduğunu da belirledi.
Yetişkin dönemde yeni gelişen hücreler, diğer olgun hücreler ile karşılaştırıldıklarında çevreye daha kolay uyum sergilediği bu araştırılma ile ortaya çıkarılmış. Ortaya çıkan bu olgunun önemi ise yeni deneyimlerin hafızaya kazınması şeklinde oluyor. yani yeni oluşan hücreler, yeni deneyimleri daha kolay benimsiyor. Ancak uyum açısından eski ve yeni hücreler arasındaki bu farklılık ise çok fazla devam etmiyor, 6 hafta sonra yeni hücrelerin uyum yetenekleri eski ve olgun hücrelere benziyor.
“Yetişkin doğan granül hücrelerinin görevinin sadece yeni bir deneyimi kodlamak değil, aynı zamanda bir deneyimin diğer deneyimlerden farkını belirlediği bulgusu da ortaya çıkarıldı.” şeklinde açıklamada bulunuyor Kheirbek. Bunun yanı sıra Kolombiya Üniversitesi Tıp Merkezinde Nöroloji ve Farmakoloji bölümünde profesör olan René Hen,“ Yapılan bu araştırmalar ile hücrelerin, beyni ve çalışmasını nasıl etkilediğini anlamalarını sağlayacak ve terapi geliştirmeleri konusunda oldukça yardımcı olacaktır.” şeklinde açıklama yaparak bu araştırmanın önemine vurgu yapmaktadır.
Kaynaklar:
http://www.sciencealert.com/scientists-get-their-first-glimpse-at-how-new-memories-are-born