Araştırma
Köpekler Gerçekten Korkuyu Koklayabilir mi?
Napoli Federico II Üniversitesi’nde yapılan bir araştırmada, korku uyandırıcı videolar izleyen insanların ter örnekleri köpeklere sunulduğunda, köpeklerin kalp atışlarının hızlandığı, sahiplerinden daha fazla destek aradığı ve yabancılara karşı daha mesafeli davrandığı gözlendi. Aynı şekilde, Viyana Veterinerlik Üniversitesi'nde yapılan bir başka çalışma da, korku kokusuna maruz kalan köpeklerin çekingen davrandığını ve yeni nesnelere yaklaşmakta daha fazla tereddüt ettiğini ortaya koydu.
Korkunun Kokusu
Korku beyinde başlasa da vücudun her yerinde kimyasal izler bırakır. Beyindeki amigdala bir tehdit algıladığında, hipotalamusa sinyal gönderir; bu da adrenal bezlerin adrenalin ve kortizol gibi stres hormonlarını salgılamasına yol açar. Bu kimyasal değişimler nefes ve ter bileşimimizi değiştirir, köpekler ise bu değişiklikleri algılayabilir. Bristol Üniversitesi’nden veteriner Dr. Zoe Parr-Cortes’e göre, köpeklerin 220 milyon koku reseptörü vardır; bu sayı insanlarda sadece 5 milyondur. Ayrıca insanlarda bulunmayan “Jacobson organı” sayesinde feromonları da algılayabilirler.
Dr. Parr-Cortes’in Dr. Nicola Rooney ve Prof. Mike Mendl ile yürüttüğü araştırmada, katılımcılardan stresli ve rahat durumlar sonrası alınan koku örnekleri köpeklere sunuldu. Stres kokusuna maruz kalan köpeklerin daha temkinli davrandığı, yeni ödül kaplarına yaklaşırken daha yavaş hareket ettiği belirlendi. Bu durum, köpeklerin kortizol düzeyindeki değişiklikleri veya stresle ilişkili diğer kimyasal farklılıkları koklayabildiklerini gösteriyor.
Evrimsel Bir Uyum
Peki, köpekler insan duygularını bu kadar iyi okumaktan ne kazanıyor olabilir? Parr-Cortes, köpeklerin binlerce yıldır insanlarla birlikte evrimleştiğini belirtiyor. “Bir sosyal gruptaki stres veya korku tepkisini algılayabilmek, olası bir tehdidi erken fark etme avantajı sağlar” diyor. Bu yetenek, “duygusal bulaşma” olarak bilinen bir mekanizmanın parçası. Yani köpekler, çevresindekilerin duygusal durumlarını koklayarak potansiyel tehlikelere karşı uyarılabiliyor.
Sonuç Olarak
Bir dişçi randevusu elbette tarih öncesi bir kılıç dişli kaplanla yüzleşmek kadar tehditkâr değil; ancak beynimiz aynı korku tepkisini veriyor. Ve evet, köpeğiniz bunu koklayabiliyor. Onların hassas burunları yalnızca çevreyi değil, bizi de okuyabiliyor
