Araştırma
Alkol Hakkındaki 3 Yaygın Yanlış Kanı
“İçki sırası hangover’ı etkiler”, “alkol ısıtır”, “kahve ayıltır” gibi iddiaların bilimsel bir dayanağı bulunmuyor. Bu haber, alkolle ilgili en yaygın üç miti güncel araştırmalar ışığında açıklıyor.
Alkol, insan kültürüyle neredeyse tarım kadar eski bir ilişkiye sahip. On bin yıldır tüketilmesi, doğal olarak birçok doğru–yanlış bilginin de gelişmesine neden oldu. Günümüzde bilimsel araştırmalar, alkolün vücut üzerindeki etkilerini daha net açıklayabildiği için, halk arasında dolaşan bazı inanışlar test edilerek doğruluğu sorgulanabiliyor. Bu kapsamda yapılan son çalışmalar, özellikle üç yaygın mitin bilimsel dayanaktan yoksun olduğunu ortaya koyuyor: içki sırasının etkisi, alkolün vücudu ısıtması ve kahvenin kişiyi ayıltması.
İçki sırası miti, dünya genelinde en bilinen inanışlardan biri. “Beer before liquor never been sicker” gibi sözler alkol tüketim kültürünün bir parçası haline gelmiş durumda. Ancak Ulusal Alkol Bağımlılığı ve Alkolizm Enstitüsü’ne göre içki sırasının hangover üzerinde herhangi bir etkisi yok. Witten/Herdecke Üniversitesi’ndeki araştırmacılar, farklı sıralarla içki içen denekleri inceleyerek hangover şiddetini ölçtü; sonuç, sıra değişse bile hangover şiddetinin değişmediğini gösterdi. Araştırmada asıl belirleyici faktörler, kişinin kendisini ne kadar sarhoş hissettiği ve kusma davranışı oldu.
Bir başka yaygın kanı ise alkolün vücudu ısıttığı yönünde. Alkol tüketildiğinde hissedilen geçici sıcaklık artışı, aslında vücudun ısı kaybetmesiyle oluşuyor. İngiltere merkezli Dr. Krishna Vakharia’nın açıklamalarına ve Waseda Üniversitesi’nin 2005 tarihli çalışmasına göre, alkol damarları genişleterek deriye giden kan akışını artırıyor; bu durum “ısı hissi” yaratsa da, çekirdek vücut ısısının düşmesine neden oluyor. Bu nedenle soğuk havalarda alkol almak, sanılanın aksine hipotermi riskini artırıyor.
Üçüncü mit ise kahvenin kişiyi ayıltabileceği yönündeki yanlış inanış. Kahve uyarıcı etkisiyle kişiye geçici bir zindelik hissi verebilir; ancak Boston University School of Public Health’in 2010 yılında yaptığı çalışma, kafeinin alkolün olumsuz etkilerini azaltmadığını gösteriyor. Simülatör testlerinde, alkol + kafein alan katılımcılar, alkolün etkilerini azaltma konusunda hiçbir avantaj göstermedi. Bilimsel konsensüs açık: Ayılmanın tek yolu zamandır; kahve yalnızca algıyı değiştirir.
Sonuç olarak, alkolle ilgili bu üç yaygın inanış, bilimsel araştırmalarla çürütülmüş durumda. İçki sırasını değiştirmek, kahve içmek veya geçici sıcaklık hissine güvenmek, alkolün temel etkilerini ortadan kaldırmıyor. Gerçekçi bilgiye dayalı farkındalık, hem sağlıklı tüketim alışkanlıkları hem de güvenli davranışlar açısından büyük önem taşıyor.
