Patoloji
Tüberkülozun Bağışıklık Sistemini Nasıl Ele Geçirdiği Keşfedildi
İrlandalı ve İngiltereli bilim insanları akciğerlerin tüberküloz ile mücadele edebilmesini anlamak için çok önemli bir keşif yaptı. Araştırmacılar keşiflerinin, tüberküloz için doğru tedavilerin bulunmasında yardımcı olmasını umut ediyor. Özellikle tüberkülozda antibiyotiğe karşı direncin arttığı bir dönemde bu durum İrlanda için bile çok ciddi bir problem.
İrlanda’da tüberkülazda düzinelerce çoklu ilaç direnci vakası ve ilaçlara karşı aşırı dirençli dört vaka bulunmakta. Bu hastalar tüberküloz için kullanılan birçok ya da neredeyse tüm antibiyotiklere karşı dirençli. Tüberkülozda antibiyotikler dışında yeni tedavi yöntemleri kritik ve acil.
Trinity College Dublin ve St James’s Hastanesi’ndeki araştırmacılar, Cambridge Üniversitesi ve Seattle Üniversitesi ile birlikte çalışarak, tüberkülozun bağışıklık hücrelerimizdeki enfeksiyonunun erken aşamalarında, akciğerde enfeksiyon oluşturmasını sağlamak için ele geçirdiğini tespit etti.
Tüberküloz, enfeksiyon yoluyla ölüme neden olan bir numaralı hastalıktır, ama enfekte olmuş hastaların yarısı işgalci tüberküloz bakterisini (mikro bakteri olarak da bilinir) akciğerlerine teneffüs ettikten sonra temizler. Bugüne kadar, akciğerlerdeki bağışıklık sisteminin böyle bir şeyle nasıl başa çıktığı anlaşılamamıştı.
Akciğerler birtakım özel bağışıklık hücresine sahiptir bunlara alveolar makrofajlar da denir. Bunlar bakteri enfeksiyonuna ilk tepki veren bağışıklık hücreleridir. Alveolar makrofajlar akciğerde devriye gezer ve yol üzerinde karşılaştıkları tüm bakterileri yok ederler.
Cambridge Üniversitesi ve Seattle Üniversitesi araştırmacıları, şeffaf zebra balıklarını kullanarak, mikro bakterileri gerçek zamanlı tespit ettiler. Tespit edilen hücrelerin her biri farklı seviyelerde enfekte olmuştu. Araştırmacılar, daha ölümcül özelliğe sahip mikro bakterilerin, makrofaj bağışıklık hücrelerini ele geçirip protein üretmelerini sağlıyor ve bunun sonucunda beyaz kan hücrelerinin dolaşımını etkileyerek cezbediyor. Daha sonra beyaz kan hücreleri makrofajlarla kaynaşıyor ve onları da enfekte ediyor.
Trinity ekibinden kıdemli araştırmacı Dr. Seónadh O’Leary, Trinity Medicine’de ve St James’s Hastanesinde Danışman Solunum Doktoru Prof. Joseph Keane ve Yardımcı araştırmacı Dr. Mary O’Sullivan, St. James’s Hastanesinden bir hastanın bağışlamış olduğu akciğer makrofaj örneklerini kullanarak araştırmada insan bağışıklık sisteminin tüberküloz enfeksiyonunun erken evrelerindeki tepkileri üzerinde çalıştılar. İnsan alveolar makrofajlarının zebra balıklarının makrofajları ile aynı şekilde aynı proteini ürettiğini ve bunun da beyaz kan hücrelerini cezbettiğini keşfetti. Yerleşik alveolar makrofajların aksine bu beyaz kan hücreleri bu mikro bakterilerin büyümesini durdurma ve zapt etme yeteneğine sahip değil bunun sonucu da bakterilerin büyümesi kontrol altına alınamıyor ve iltihaplanmayla birlikte enfeksiyon da yayılıyor.
Dr. Seónadh O' Leary: “ Tüberküloz bakterisinin öldürücü faktörlerinin insanlarda akciğer hücrelerindeki bağışıklık hücrelerine böylesine bulaşması inanılmaz açıkçası bu durum enfeksiyonun temizlenmesinde istisnai olarak iyidir. Cambridge’li meslektaşlarımızla bu araştırma üzerinde çalışmak muhteşem. Bu işbirliği, tüberküloz enfeksiyonunun bağışıklığımızı ne denli tehlikeye attığı konusunda düşünce yollarımızı geliştiriyor. İnsan akciğer modeliyle çalışırken, tüberküloz tedavisi için önemli zorlukları çözmek yolunda eşsiz bir konumdayız. Bu konum bize, araştırmamızda akciğer hücrelerini etkili bir şekilde destekleyecek ve enfeksiyona maruz kalmış insanlarda enfeksiyonu durdurmak için yeni yollar tasarlamamızda olanak sağlıyor” dedi.
Trinity/St. James’s ekibine, Sağlık Araştırma Kurulu ve Royal City of Dublin Hospital Trust tarafından bağışta bulunuldu. Şu anda da bağışıklık hücrelerinin bu enfeksiyonu durdurması için çalışılıyor. Enfeksiyonun takip edilip mikro bakterilerin akciğerdeki beyaz kan hücrelerini cezbetmeden hemen önce yok etmesini sağlayacak ilacın bulunması umut ediliyor.
Sağlık Araştırma Kurulu'nda Geçici Başkan Mairead O Driscoll ekibi kutlayarak: “Tüberkülozda ilaç bağışıklığı küresel bir sorun. Böyle bir sorunla mücadele etmek için uluslararası işbirliği ile bu zorlu mücadeleyi ele alıp kolaylaştırabildiğimize memnun olduk. İrlanda’da bu kadar çok zeki ve alanında dünya çapında başı çeken araştırmacılarımız olduğu için çok şanslıyız. Sağlık Araştırma Kurulu, İrlanda’nın sağlık araştırmalarının kapasitesini geliştirmeye devam edecek, böylelikle insanlara sahip oldukça, tesisler ve destek yapılar yapıp bunun gibi sonuçları üretmeye devam edeceğiz” dedi.